Vitalavie heeft in het Inspiratiemagazine met als thema ‘Duurzame Inzetbaarheid’ van Utrechtzorg een artikel gepubliceerd over hoe u langer door kunt werken en toch vitaal kunt blijven. Lees hieronder het artikel:
Vitaliteit betekent letterlijk: levenskracht. Vitaliteit gaat over onze energie om in ons dagelijks leven de dingen te doen die we willen doen en die van ons verlangd worden. Onze energieniveaus hebben te maken met zowel fysiek, mentale, sociaal-emotionele en inspirationele componenten, die allemaal met elkaar verbonden zijn. In de contact van werk kijken we integraal naar vitaliteit. De vitale werknemers is een werknemer die fysiek en mentaal in staat is zijn/haar werk te doen, lekker in zijn vel zit en voldoening haalt uit het werk wat hij/zij doet. Er zijn vele manieren op weg naar vitale medewerkers.
”In de context van werk kijken we integraal naar vitaliteit.”
Landelijk zien we door de vergrijzing een toename van de gemiddelde leeftijd van werknemers. Deze tendens vraagt om specifieke maatregelen. Vitaal langer doorwerken is in de huidige tijd van veranderingen essentieel. Van medewerkers wordt verwacht dat ze flexibel zijn, onder hoge druk werken en meer verantwoordelijkheid nemen voor de kwaliteit van hun eigen werk. De lat ligt hoog en van onze medewerkers verwachten we continu topprestaties.
Medewerkers die onder hoge druk staan ervaren minder plezier in hun werk, zijn minder betrokken en voelen zich minder vitaal. De zorgmedewerker staat voor de uitdaging om lichamelijk en geestelijk fit te zijn en te blijven om dit waar te maken. Wist u dat gemiddeld 20-25% van uw medewerkers minder goed functioneren dan van ze verwacht mag worden? In de praktijk blijkt het een grote uitdaging om ervoor te zorgen dat we thuis en op het werk fit blijven.
Integrale benadering
Hoe gaan u ervoor zorgen dat uw medewerkers wel vitaal blijven? Psycholoog Albert Sonnevelt maakt een onderscheid tussen zes factoren om vitaal oud te worden. Deze vormen samen de vitaliteitspiramide, die gebaseerd is op de zogenaamde Blue Zones (gebieden waar een relatief hoog percentage inwoners gezond en fit de 100 haalt) en een Nederlands onderzoek naar vitale ouderen. Het model biedt een kapstok voor een integrale benadering van vitaliteit op alle niveaus in de organisatie. Naast de aandacht voor de objectieve, meetbare factoren van vitaliteit (voeding, beweging en ontspanning) wordt in de vitaliteitspiramide een stevig accent gelegd op de subjectieve factoren positief denken, sociale contacten en zinvol leven. Deze subjectieve factoren blijken voor het verhogen van de inzetbaarheid beduidend belangrijker te zijn dan de objectieve factoren. Oftewel, er is meer nodig dan gezonde voeding en beweging. Uit onderzoek blijkt dat 75 procent van het ziekteverzuim niet medisch is maar een psychische achtergrond kent. Het gedachtegoed van de vitaliteitspiramide wordt ook onderbouw vanuit de gezondheidsdefinitie van de World Health Organisation: ‘Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of gebrek.’ Een duurzame oplossing voor de vitaliteit van medewerkers is dan ook gelegen in een integrale benadering.
Gedragsverandering
In de praktijk blijkt dat het succes voor gedragsverandering ligt in een combinatie tussen de individuele benadering en de teambenadering. Omdat alleen kennis en informatie overdragen onvoldoende werkt, is het van belang dit te combineren met beleving en goede feedback op het gedrag. De verdeling van inzet van interventies waarmee de kans op succesvolle gedragsverandering het grootst is: 20% informatie, 50% zelf ervaren en 30% feedback. De ervaring leert dat mensen pas bereid zijn om te veranderen als ze uitgedaagd en positief geprikkeld worden.
Bouwstenen van een Vitaliteitsaanpak
Vanuit dit perspectief is een succesvolle aanpak voor vitaliteit opgebouwd uit de volgende bouwstenen:
- Inzicht: Laat de medewerker in de eigen spiegel kijken om inzicht te krijgen in de eigen vitaliteit en te bepalen welk onderdeel de meeste aandacht nodig heeft. U kunt hierbij denken aan bijvoorbeeld een vitaliteitsscan, zoals de Duurzame InzetbaarheidsindeX (DIX) van het Nationale Inzetbaarheidsplan.
- Persoonlijke doelen: De medewerker stelt een persoonlijk doel met actieplan op om tot daadwerkelijke gedragsverandering te komen.
- Goede follow-up: Bied de medewerkers een goed vervolg. Als er behoeften zijn gecreëerd is het essentieel daar opvolging aan te geven. De actiebereidheid van mensen is binnen een uur gehalveerd.
- Contact houden met de medewerker over de voortgang.
- Uit onderzoek van Erasmus Medisch Centrum blijkt dat een combinatie van de begeleidingsvormen fysiek, telefonisch, email en sms tot de beste resultaat leidt.
- Fun: Breng plezier in de activiteiten die u de medewerkers aanbiedt. Bij een training ”Fit&Fun” wordt bijvoorbeeld de balans tussen in beweging komen en vooral ook plezier beleven benadrukt. Daarbij wordt een korte cardiotraining gemixt met spel en fun elementen. Door te werken met laagdrempelige oplossingen voelt een medewerker zich aangesproken en is de stimulans om door te gaan groter.
- Stimulerende omgeving: Zorg voor een omgeving die stimuleert. Collega’s die elkaar aanspreken en stimuleren om doelen te realiseren is bijzonder waardevol.
- Effectmeting: Medewerkers werken toe naar hun doel. Door een effectmeting te laten volgen heeft d e medewerker een prikkel om aan de slag te blijven.
Tijd weggeven
Bovenstaande aanpak is vooral op organisatieniveau beschreven. Medewerkers kunnen daarnaast ook zelf al aan de slag. Onderzoekers van de University of Pennsylvania, de Yale School of Managment en Harvard Business School komen hiertoe met een contra-intuïtieve bevinding. Door meer tijd aan anderen te spenderen, bijvoorbeeld het helpen van een collega of het werken voor een goed doel, hebben medewerkers het gevoel meer tijd te hebben. Ze ervaren een gevoel van zelfverwerkelijking, voelen zich voldaan en efficiënt en daardoor in staat om nog veel meer taken te volbrengen zonder dat het stressniveau omhoog gaat. Tijd ‘weggegeven’ zorgt dus voor positieve gevoelens en daardoor meer productieve medewerkers. Een leuke en succesvolle werkvorm waarmee u dit proces kunt versterken is het uitdelen van ‘vitaliteit en waardering’ aan de hand van een set kaarten. Medewerkers geven elkaar onderling een kaart met een vitaliteitsboodschap gericht op het doel van de ander. Er ontstaat energie, inzicht en waardering voor elkaars doelen en een teamgevoel om met elkaar de doelen ook daadwerkelijk te realiseren!
Dit artikel is tevens gepubliceerd in het Inspiratiemagazine van UtrechtZorg met als thema Duurzame inzetbaarheid.
Comments are closed.